تحکیم و تثبیت «حق غنی سازی» جمهوری اسلامی ایران در پرتو حقوق بین الملل هسته ای

ارائه تفسیرهای گوناگون از حقوق و تعهدات ناشی از معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای(npt)، یکی از مسائل مهم و مورد مناقشه حقوق بین الملل هسته ای است. وجود نقاط ضعف فراوان در این معاهده ازجمله درج عبارات کلی و مبهم، نامشخص بودن مکانیزم حل اختلافات و نداشتن توازن میان حقوق و تعهدات کشورها موجب شده تا قدرت های هسته­ای قادر باشند با تفسیر دلخواه، دامنه حقوق و تعهدات ناشی از معاهده را به نفع خود تعریف کنند. قدرت های هسته ای با تفکیک میان «فعالیت­های هسته ای حساس و غیرحساس» و تعقیب سیاست «غنی­سازی صفر» درصدد نفی حقوق کشورها هستند. هدف اصلی پژوهش پاسخ به این پرسش است که در پرتو حقوق بین الملل چگونه می توان «حق غنی سازی» ایران را تحکیم، تثبیت و استیفا کرد؟ فرض این پژوهش بر این بنیان استوار است که دستیابی به حقوق هسته ای به ویژه «حق غنی­سازی» به عنوان «حق لاینفک و ذاتی» ملت ایران و در سازگاری کامل با موازین حقوق بین الملل هسته­ای است. تلاش برای اثبات حقانیت جمهوری اسلامی ایران از طریق شناسایی و تحکیم حقوق هسته ای شامل «حق توسعه»، «حق مشارکت»، «حق انتقال فناوری» و به خصوص احقاق «حق غنی­سازی» به عنوان «حق مسلم» ج.ا.­ایران، از دیگر اهداف این مقاله به شمار می­رود. نتیجه این تحقیق گویای این واقعیت است که به رسمیت شناختن «حق غنی سازی» علاوه بر تأمین منافع ملی، به توسعه حقوق بین الملل، علی الخصوص در حوزه تفسیر معاهدات و ایجاد رویه بین المللی کمک می­کند.